Թ. Է. Լորենս. Ընտանիքի Պատմությունը

Սրանից երկու օր առաջ իմ խնդրանքով ինձ հետ կապնվեց մի շատ բանիմաց մարդ, որն էլ ինձ հայտնեց Լորենսի Կենսագրությունը պատմող մի հավելվածի մասին։ Այն գրված է անգլերեն լեզվով եւ տեղադրված է Արաբացի Լորենսի Իրադարձությունները կոչվող կայք էջում։ Կարծում եմ այն հետաքրքիր նյութ է եւ արժի ուսումնասիրել։

Թ. Է. Լորենս՝ ընտանիքի պատմությունը

(Վերցված է Ջերեմի Վիլսոնի Արաբացի Լորենս՝ Արտոնված Կենսագրությունը, հավերլաված 1)

Լորենսի Հայրը

Լորենսի հայրը՝ Թոմաս Ռոբերտ Թայ Չապմանը, ծնվել է 1846 թ. նոյեմբեր 6ին։ Նա Ուիլիամ Չապմանի (1811-1889թթ) եւ Մարտա Լուիսա Վանսետարտի երկրորդ որդին էր։ Ենթադրվում է, որ Լորենսի նախնական գիտելիքները Չապման ընտանիքի մասին գալիս են Դեբրիթից։ Ըստ հետեւյալ հրատարկության՝

    ‘This family was originally settled at Hinckley, in Leicestershire; but John Chapman, and his brother William, through the influence of Sir Walter Raleigh, their cousin-german, received large grants of land in Ireland, and settled in that country. Benjamin, the son of William Chapman, was an officer of cavalry in Cromwell’s army, and for his services received the castle and estates of Killua, sometime the seat of the family. The 3rd baronet sat as M.P. for Westmeath . . . 1830-41. Sir Benjamin James, 4th baronet, sat as M.P. for Westmeath . . . 1841-7 and was Lord-Lieutenant of that county. The 5th baronet, Sir Montagu Richard, was High Sheriff of County Westmeath.’ (Debrett’s Illustrated Baronetage, London, 1918, p. 135).
    «Այս ընտանիքը սկզբնական շրջանում տեղավորվել է Հինքլեյ, Լեստերշիրում։ Սայակն Չապմանների բարեկամ Սըր Ուալտեր Ռալեյի ազդեցության ներքո, Ջոն Չապմանը եւ իր եղբայրը՝ Ուիլիամը, մեծ հողատարածքներ ստանալով Իռլանդիայում, տեղավորվեցին հենց այդ երկրում։ Ուիլիամ Չապմանի որդին՝ Բենյամինը, Քրոմվելի հեծելազորի սպա էր եւ իր ծառայության դիմաց ստացել էր Քիլայի ամրոցը, որը ժամանակին ընտանիքի նստավայրն էր, եւ կալվածքներ։ Ուեստմիթի M.P. է նշանակվում 3րդ բարոնետ (1830-1841թթ), այնուհետեւ Ուեստմիթի M.P. եւ գավառապետի տեղակալ է նշանակվում 4րդ բարոնեթ Սըր Բենյամին Ջեյմսը (1841-1847թթ)։ Ուեստմիթի գերագույն շերիֆ է նշանակվում 4րդ բարոնեթ Սըր Մանթագյու Ռիչարդը։» (Debrett’s Illustrated Baronetage, London, 1918, p. 135)
    Չապմանների ընտանիքի նշանաբանը հետաքրքիր է, թե՛ ինքնին եւ թե՛ Լորենսի կյանքը առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո մեկնաբանելիս։ Այն լատիներենից թարգմանաբար կարդացվում է այսպես՝ «Հզորությունն առաջանում է ճնշումից»:

Լորենսի հայրը ծնվել է Ուեստմիթ գավառի Դելվին գյուղի կալվածատիրոջ ընտանիքում, որը կոչվում էր Սաութ Հիլ եւ կալվածքներ ուներ Դաբլինում։ Չապմանների հարստություննը պետ չէ սահմանափակել պարզ Սաութ Հիլով (172 հեկտար). երբ ընտանիքի հողատարածքը վաճառվեց 1949թ. այն ուներ 9 հողամասեր, որոնք կազմում էին ավելի քան 1,230 հեկտար հողատարածք։ Հողատարածքների արժեքը սահմանվել էր Լորենսի հորեղբոր՝ Ֆրանցիս Ռոբերտ Չապմանի կողմից, որն այն ժամանակ կազմում էր 120,296 ֆունտ ստեռլինգ, որը ներկայիս արժեքային համեմատությամբ կազմում է շուրջ 3 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ։ Այս բոլորը փաստում են այն, որ Չապմանների ընտանիքը եղել է Անգլո–Իրլանդական բարձր խավի անդամ եւ ամուսնություններն էլ եղել են նման խավի անդամների հետ։ Հետեւաբար Լորենսը արնակից է եղել հատուկ անգլիացինեիր, ինչպիսին են Ռոբերտ Վանսետարտը, որը հետագայում ստացավ Բարոն Վանսետարտ տիտղոսը։

Թոմաս Չապմանը, ինչպես նաեւ իր երկու եղբայրները, կրթվել էին Իթնում։ Ենթադրվում է, որ նա ղեկավարել է ընտանեկան կալվածքները եւ միաժամանակ կրթվել Սիրնքեստերի Ռոյալ Ագորկուլտուրալ Քոլեջում (Royal Agricultural College at Cirencester)։ Թոմասի մեծ եղբայրը գնալով բանակ ծառայում է 15րդ Հուսարներում, սակայն մահանում 1870թ մայիսին։ Որից հետո Թոմասը դառնում է ընտանիքի մեծ որդին, իսկ իր կրցեր եղբայրը՝ Ֆրանցիսը, ընտանիքի կալվածքների կառավար։ 1873թ Թոմասն ամուսնանում է Ուեստմիթ գավառի մեկ այլ կալվածատիրոջ աղջկա՝ Իդթ Սարա Համիլթոնի հետ: Նրանք ունեին չորս աղջիկներ. Եվա Ջեյն Լուիսա (ծ. 1874թ), Ռոզա Իզաբել (ծ. 1878թ), Ֆլորենս Լինա (ծ. 1880թ) եւ Մաբել Սիսել (ծ. 1881թ)։

Լորենսի Մայրը

Հազար ութ հարյուր յոթանասունականների վերջին մի երիտասարդ կին, որի անունն էր Սարա Լորենս, դարձավ Չապմանների աղջիկնեի դաստիրակչուհին։ Շատ գնահատելի էր նրա աշխատասիրությունը, ընդունակությունն ու կայտառությունը։ Հակառակ սրան, Իդթ Չապմանը իր խիստ կրոնական մոլեգնությամբ իրենից վանում էր իր մոտիկնեիրն։ Ոմանց կարծիքով 1880թ Իդթ Չապմանը դարձել էր շատ դաժան մի կին։ Իսկ Թոմաս Չապմանը, որն այդ ժամանակ հարբեցող էր, սիրահարվում է իրենից 15 տարի երիտասարդ Սարա Լորենսին։

Հակառակ Չապմանների լավ փաստագրված պատմության, Սարա Լորենսի պատմությունն այդքան էլ փաստագրություններ չունի։ Ոչ օրինավոր Սարան, ծնվել է 1861թ օգօստոսի 31ին Դուրհամ գավառի Սանդերլանդում եւ գրանցվել իբրեւ Սարա Ջաներ։ Նրա մոր անունն էր Էլիզաբեթ, որն ըստ այդ տարվա Սանդերլանդի մարդահամարի, որպես ծառա աշխատել էր Լլոյդների տեսուչ Թոմաս Լորենսի տանը։

Կասկածելի չէ այն, որ Սարա Ջաներն, Թոմաս Լորենսի ավագ որդու՝ Ջոնի, աղջիկն է եղել։ Չնայած որ, նրա ծննդից չորս ամիս առաջ, մարդահամարի ժամանակ Էլիզաբեթ Ջաները գրանցվել էր որպես Լորենսի տան ամուրի ծառա։ Իսկ Սարաի ծննդյան վկայականում ազգանվան եւ հայրանվան մասում գրված է եղել Ջաներ, որն ինքնին հետաքրքիր է։ Ծննդյան վկայականում հոր մասնագիտությունն էր նավավերանորոգող, որը եւ համապատասխանում էր այդ տարվա մարդահամարում գրանցված Ջոն Լորենսի մասնագիտությանը։ Ջոն Լորենսի մոր անունն էր Սարա։ Բազմանշանակ է այն, որ Սարան մեծանալով օգտագործեց Լորենս ազգանունը, թողնելով Ջաները։ Նաեւ հնարավոր է, որ Լորենսի ընտանիքը, Սարայի, արդեն ալկոհոլիկ, մոր մահվանից հետո, հետաքրքրված է եղել Սարայի կյանքով եւ հոգացել նրա ուսման խնդիրներ։

Սարա Լորենսի ծնողների մասին նաեւ տեղեկություններ կան 1861թ մարդահամարից։ Որտեղ գրված է, որ Ջոն Լորենսը ծնվել է 1843թ Չեպստոում, նրա հայրը՝ Թոմասը, 1808թ Սվանսիում, նրա մայրը՝ Սարան, 1811թ Չեպստոում։ Որից բխում է այն, որ Սարան կիսով չապ Ուելշուհի էր։ Էլիզաբետ Ջաների մայրը ծնվել է 1833թ Շոտլանդիայում։ Ըստ 1861թ մարդահամարի Ջաներների ընտանիքը բնակվել է Սանդերլանդի Համիլթոն փողոցի 14 բնակարանում։ Այստեղից կարելի է եզրակացնել, որ նրա հայրն էր 1807թ Սասիքս Ֆրանֆիլդում ծնված նավաշեն Ջոն Ջաները, իսկ մայրը՝ 1813թ Մոնկվերմոնթում ծնված Ջեյն Ջաները։


Posted

in

by

Tags:

Comments

2 responses to “Թ. Է. Լորենս. Ընտանիքի Պատմությունը”

  1. Jeff Dunaway Avatar

    interesting site. keep up the good work.

    sirov
    jeff
    http://www.vochmeban.blogspot.com

  2. Hakob Avatar
    Hakob

    Շնորհակալություն

Leave a Reply