ՅԵՀՈՎԱՅԻ ՎԿԱՆԵՐԸ ՍՓՅՈՒՌՔՈՒՄ ԱՊՐՈՂ ՄԻ ՀԱՅԻ ԿՅԱՆՔՈՒՄ

Հիսու՜ս մեր հետ է…Հիսու՜ս,–լսվում էր տղամարդու ձայնով մի երգ մոտակա նորաշինության մոտից, որի կողքով անցնում էի ես Հուլիս ամսի այդ լուսավոր ցերեկով։

Ամերիկայում հաճախ կտեսնեք մարդկանց, ովքեր խոսում են հայերեն լեզվով։ Այն ինչ լսեցի այնտեղ բոլորվին էլ անսպասելի չէր ինձ համար։ Սակայն միակ տարօրինակությունը նրանում այն էր, որ շինությունը, որի կողքով անցնում էի ես, այդքան էլ հայաշատ վայրում չէր գտնվում։ Սա էր իմ հետաքրքրասիրության հիմնական գրավականը։

Մոտենալով նոր շինությանը սկսեցի զննել տեղանքը. իրոք գեղեցիկ ճարտարապետական գործ էր արված այդ շինության նախագծում։ Գրեթե բոլոր պատուհանները կամարաձև էին, իսկ շինության արևշատ մասում առաստաղն աբողջությամբ բացված էր ապակյա երթիկի պես։ Այդքան լուսավոր տուն ես դեռ չէի տեսել Ամերիկայում։

Մինչ ես զննում էի շինությունը, հայերեն լեզվով երգը՝ Հիսուսի մասին, ավելի էր լսելի դառնում ինձ։ Այս անգամ լսվում էին նաև ձայնակից երգի հնչյուններ. կարծես թե շինարարների աշխատանքային տխկտխկոցի փոխարեն մի ամբողջ եկեղեցական խոռ էր երգում այդտեղ։ Սա իսկապես մեծացնում էր հետաքրքրասիրությունս, և ներաշխարհըս՝ ասես սիրտս վեր ու վար անելով, հրում էր ինձ դեպի ներս՝ դեպի լուսավոր շինությունը այդ։ Եվ ես մտա ներս։

Քայլ առ քայլ գնում էի դեպի այն կողմ, որտեղ համեմատաբար ավելի քիչ կլինեյին շինարարները. ես, մանկուց ի վեր, չեմ կարողանում փոխել իմ ամաչկոտ բնավորությունը։ Ես ամաչում էի մոտենալ շինարարներին և ասել,–բարև՛ ձեզ, այս ի՜նչ լավ եք շինում այս ամենը։ Ու հանկարծ, ինձանից ոչ այքան հեռու գտնվող պատուհանի մոտից հնչեց այդ գեղեցիկ բառը՝ «բարև»։

Երբ գլուխս բարձրացրեցի վեր, տեսա մի մարդ, որին հարյուր կիլոմետրից էլ կարող էիր եզրակացնել որ նա Հայ է։ Ես ել ասացի,–բարև, Աստծու բարին։

Իմ այս ասելիքը կարծես թե  բանալին լիներ այն մուտքի , որի առջև կանգնած էի ես։ Հաշված վարկյանների ընթացքում ինձ մոտեցավ մի այլ մարդ, էլի՛ Հայ, ու շրջապատելով ինձ, ասես թե ջուր չտեսած անապատով անցնողի պես սկսեցին հարձ ու փորձ անել. մեկն ասում էր, թե՝ ես էլ եմ Հա՞յ, մյուսը, թե՝ գո՞րծ եմ փնտրում, և այդպես շարունակ, բարեկամաբար մթնոլորտ ստեղծելով բռնկվում էր մեր զրույցը։

Ես, թեպետ նոր աշխատանքի կարիք ունենալով, չասացի նրանց, որ այո՝ գործ եմ փնտրում։ Փոխարենը, ցանկացա ծանոթանալ նրանց, իմանալ թե ինչպիսի հաջողությամբ են այսքան հայերով, այսքան լավ շինարարներով հավաքվել մեկ տեղ ու կառուցում այս դղյակը։ Իմ հարցերը այդքան էլ պարզ չէին նրանց համար, քանզի ինչ վարպետությամ փորձում էի ներկայացնել հարցս, նրանք իրենց նոր հարցերով ինձ հետ էին մղում իմ նպատակից՝ հարցերս մղելով փակուղի։ Դա ես նկատեցի և որոշեցի իմ հարցի պատասխանները գտնել նրանց իսկ հարցերում։

Շինարարներից մեկը, որն իրոք ուներ ճարտար լեզու, և կարող եմ ասել որ ամբողջությամբ տիրապետում էր հայոց լեզուն, ինձ դիմելով ասաց,–օրինակ, երբ տեսար այսքան Հայ մարդկանց միասին, ի՞նչ կարծեցիր. սա հրա՞շք է, թե՞ զուգադիպություն։

Ի հարկ է չգիտեմ,–պատասխանեցի նրանց և ավելացրի,–գուցե Աստծո կամքո՞վ է այդպես եղել։

Աստվա՞ծ. Ի՞նչ գործ ունի մարդը Աստծո գործերի հետ. քեզ Աստվա՞ծ է ուղարկել այստեղ. թե՞ դու չես հավատում Աստծուն. հավատացյա՞լ ես,–մի տեսակ հեգնանքով տրված այս հարցին ես մեկ պահ լռեցի, զարմացա այդքան խիստ հարցադրման ձևից և իսկույն որոշեցի քիչ–քիչ դուրս գալ այդտեղից։

Մենք,–ասացի ես,–մարդիկ պետք է հավատան ինչ–որ մի բանի. պետք է հավատանք ինչ–որ գերագույն ուժի։ Եվ, կներեք որ մինչ այժմ չեմ ներկայացել,–ձեռքս մեկնելով նրան ասացի,–անունս Հակոբ է։

Արմեն,–ժպիտը դեմքին ողջունեց ինձ ու ձեռքով ցուցադրելով ընկերոջը ներկայացրեց նրան,–եղբայր Ասատուր։

–Շար ուրախ եմ ծանոթության համար, Արմեն և Ասատուր. երևի թե դուք եղբայրներով եք այս շենքը շինել, այո՞։

–Այո, մենք՝ Յոհովայի վկաներ ենք և մեր եղբայրներն են շինել այս շինությունը։

–Շատ գեղեցիկ է պատրաստված։

–Գիտեմ. լավ է չէ՞ որ մարդ կարողանում է ստեղծել մի բան, որը պիտանի է մարդկությանը։

–Այո՜, դրանից էլ լավ բան կա՞ աշխարհում։

–Վստահ կլինեն լավ բաներ, օրինակ՝ մարդուն չարիքից փրկելը, նրա վերադարձը կրոնի և Աստծու պաշտամունքին։

–Հասկանում եմ թե ինչ եք ասում Արմեն ջան. Այնքան է չարացել այս աշխարհը, որ մարդիկ պետք է համախմբվեն և սիրեն միմյանց։

–Սերը Հիսուսն է. Հիսուն է որդին Աստծո և մենք միայն Աստծուն հավատալով պիտի ապրենք մեր կյանքը։

Մինչ Արմենը քարոզում էր Հիսուսին, Աստծուն, ես փորձում էի վերհիշել Յեհովայի վկաներին, որոնք Հայաստանում թակում էին մարդկանց դռները, բացատրում իրենց կրոնը. Հիշում էի Յեհովայի վկաներին, որոնք ինչ–որ մի նյութական օգնություն ստանալով առ ավել հավատում էին Յեհովային։ Ու այդ մտորումների աշխարհում իմ հին օրերը վարկյանների տևողությամբ շրջելով ետ դարձա իրականություն. ետ դարձա նույն այն շինությունը, որտեղ գտնվում էի այդ պահին ու զմայլվում նրա գեղեցկությամբ. ետ դարձա եղբայրական սիրով շինվող այդ դղյակը։ Ու ակամից դուրս հանեցի մտքումս ծագած առաջին հարցը։

–Արմեն, իսկ դուք վաղու՞ց եք այստեղ աշխատում։

–Արդեն չորորդ տարին է, ինչ աշխատում ենք այս շինության վրա։

–Եվ այդ ամենն անում եք հանուն եղբայրությա՞ն, և անվճա՞ր։

–Չէ,–քմծիծաղ տալով շարունակեց,–Ամերիկայում գիտե՞ս մեկին, որն ապրի հրաշքներով. Պատկերացնի թե կուշտ է ու չուտի ոչինչ։

–Չէ,–ինքս իմ միամտությանը ծաղրելով,–ի հարկ է, նման բաներ միայն հեքիաթներում են լինում։

–Դե ուրեմն իմացիր, եթե աշխատանք ես փնտրում, ես կարող եմ ասել եղբայր Ալեքսադրին. նա մեր ղեկավարն է. նա աշխատողի կարիք ունի, ու փորձառությունն էլ այդքան կարևոր չէ։

–Իսկապե՞ս. Կարո՞ղ ես դա անել։

–Այո, կարող եմ։ Հակոբ էր անունդ, չէ՞։

–Այո։

–Հակոբ ջան, երևում է որ հավատացյալ ես, իսկ դու ո՞ր եկեղեցին ես գնում։

–Դե գիտես, ինչ եկել ենք Ամերիկա, այստեղ ժամանակ էլ չենք ունենում եկեղեցի գնալ։ Բայց որ գնամ, պիտի Հոլիվուդում Վայն փողոցի վրա գտնվող եկեղեցին գնամ։

–Հա՜, չգիտեմ այդ եկեղեցու վայրը։ Եթե չես գնում այնտեղ ժամանակի սղության, կամ էլ հեռավորության պատճառով, ապա սիրով կարող ես գալ մեր եկեղեցին։

Կարծես թե նա փորձում էր ինձ հուշել, որ գործով ապահով լինելու համար պետք է անհապաղ Յեհովայի վկա դառնալ, այլապես զուր է իմ այստեղ գտնվելը։ Փորձելով խուսափել ակամա վիճաբանումից, նրան հուսահատ չանելու համար ասացի,

–Եղավ Արմեն ջան, մեծ սիրով կգամ ձեր եկեղեցին։

Մինչ դեռ մենք զրուցում էինք, մեզանից հեռու սկսեցի լսել մի բարձրախոս ամերիկացու ձայն։ Դա հենց Ալեքսանդրն էր, այս խմբի ղեկավարը։ Նա կես կատակ, կես լուրջ հրահանգներ արձակելով շարժվում էր շինարարների մոտով։ Մեկին ասում էր, թե՝ այսպես որ շարժվեն ևս չորս տարի է պետք գործն ավարտելու համար։ Մյուսին ասում էր, թե՝ տես, եթե այսքան դանդաղ աշխատես շատ կգերանաս։ Եվ այդպես կատակով և լրջությամբ խոսելով հասավ մեզ։

Ողջագուրվեց Արմենի հետ, և ապա դիմելով ինձ ասաց,–Ալեքսանդր։

–Ալեքս սա Հակոբն է,–միջամտեց Արմենը,–նա աշխատանքի կարիք ունի։

–Հագո՛փ,–ամերիկացու պես ողջունելով ինձ շարունակել կոտրտված հայերենով իր խոսքը,–ես հայերեն սովորում եմ։

–Ուրախ եմ,–իսկապես, ուրախալի է իմանալ այն մարդկանց, ովքեր հայերեն սովորելու ցանկություն։

–Դու ի՞նչ անել գիտես։

–Ես ատաղծագործ եմ։

–Ա–տա–ղ–ձա–կործ,–ի՞նչ է դա, անգլերենով դիմելով Արմենին փորձեց հասկանալ։

Եվ երբ Արմենը բացատրեց թե ինչ է ատաղծագործությունը, Ալեքսը մեկ անգամից բղավեց,–Ուաու՜։

–Հակոբ, տուր ինձ քո հեռախոսի համար։

Վիճակն իսկաես լարված էր այդ պահին։ Մի կողմից մտածում էի, որ սրանք իմ գլուխը կտանեն իրենց Յեհովայի վկայությամբ, մյուս կողմից էլ աշխատանքի կարիքը, ու վերջապես, մարդը՝ Ալեքսը սպասում էր իր հարցի պատասխանին։

–Խնդրեմ Ալեքս,–գրպանից հանելով անշուք բիզնես քարդս տվեցի իրեն և ավելացրեցի,–եթե ուզում եք զանգահարել, ապա օգտվեք գրիչով գրված համարից. տպված համարը հին է և այլես իմը չէ։

–Շատ լավ, շատ լավ։ Ես զանգել քեզ։

–Եղավ Ալեքսանդր, կսպասեմ Ձեր զանգին։

Այպիսով էլ եզրափակվեց մեր զրույցը։ Արմենն անցավ իր գործին։ Ալեքսանդրն ել եղբայրական սիրով դիմելով շինարաներին շարժվեց առաջ։ Ես ել իմ հերթին վեր կացա տեղից։ Ժամանակն էր շարժվել առաջ։ Արդեն ուշանում էի գործնական հանդիպումից, որը կազմակերպել էր ազգությամբ  Հրեա մի գործատեր։ Շտապ քայլերով դուրս եկա այդ լուսավոր շինությունից ու կրկին ընկա մտքերի գիրկը. հարցական մնաց Յեհովաների մոտ աշխատատեղի առաջարկը. հարցական է նաև նոր գործարքը Հրեա գործատիրոջ հետ, որին այդքան էլ բարի չեն ներկայացնում այն մարդիկ, ովքեր ճանաչում են իրեն։ Ի՞նչ կլինի այս ամենի հետևանքը. վերլուծելով այս ամենը շարունակեցի քայլել ճանապարհը՝ օտարության մեջ ապրող հայի։

Հակոբ Գևորգյան

Լոս Անջելես,

Հոկտեմբեր 12, 2009թ

*Սրբագրված չէ. ներեցեք տառասխալների համար։